Harde handelssancties tegen Rusland lijken in het conflict rond Oekraïne vooralsnog achterwege te blijven. Maar de financiële sector in Rusland is wel onrustig. Buitenlandse banken met leningen in Rusland moeten op hun tellen passen.
De sterke handelsbetrekkingen van vooral Duitsland met Rusland, maken een harde aanpak van Rusland in de Oekraïne-crisis een heikele zaak. Duitsland is voor ongeveer een derde van zijn gasverbruik afhankelijk van Russisch gas en Duitse bedrijven hebben voor miljarden in Rusland geïnvesteerd.
De druk op Rusland blijft mede vanwege de Europese aarzelingen vooralsnog beperkt tot sancties gericht tegen hoge Russische functionarissen.
Russische economie onder druk
Het grootste economische risico voor de Russische president Vladimir Poetin blijft daarmee een financiële ontwrichting van zijn land. In het eerste kwartaal van dit jaar stroomde er naar schatting voor 51 miljard dollar aan kapitaal uit Rusland en dat is vijf keer zoveel als het jaargemiddelde van de afgelopen vijf jaar.
Onder meer kredietbureau Standard & Poor’s wees afgelopen maand op de financiële schade voor Rusland, die de economische groei makkelijk onder de één procent kunnen kan drukken. Lage groei gecombineerd met een hoge inflatie kan leiden tot een scenario van ‘stagflatie‘. Voor gewone Russen betekent dit een forse aanslag op hun koopkracht.
De Russische centrale bank heeft al fors moeten ingrijpen met renteverhogingen om de roebel te ondersteunen. Eind april stond de kortlopende rente van de centrale bank op 7,5 procent. Voor de kredietverlening is dat niet gunstig.
Westerse banken in Rusland
Een eventuele financiële crisis in Rusland heeft ook gevolgen voor westerse banken die actief zijn in Rusland. Hoe is het daarmee gesteld? Uit de meeste recente cijfers van de internationale bankenorganisatie BIS blijkt dat buitenlandse banken eind 2013 voor 219 miljard dollar aan leningen hadden uitstaan in Rusland. Dit bedrag is voor reeds ingecalculeerde risico's gecorrigeerd, de bruto-leningen lagen eind vorig jaar op ongeveer 250 miljard dollar.
Onderstaande grafiek geeft de optelsom van bancaire leningen per land. Daaruit blijkt dat Franse banken de grootste posities hebben in Rusland, gevolgd door de Amerikaanse banken. Afgelopen weekend bleek overigens dat drie grote Amerikaanse banken, JPMorgan, Bank of America en Citi, bezig zijn hun financiële blootstelling aan Rusland fors te reduceren.
Nederlandse banken blijken ook flink mee te doen, met een bedrag van zo'n 17 miljard dollar aan leningen in Rusland. Toch iets om in de gaten te houden, mocht de crisis in Oekraïne uitlopen op een financiële destablisering van Rusland.
Lees ook
Thijs Peters: sancties tegen Rusland? Niemand wil pijn lijden
Wordt palladium het nieuwe economische wapen van Rusland?
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl